नयाँदिल्ली- भारतको मणिपुरमा भएको हिंसाको यही मे ३ मा एक वर्ष पूरा भएको छ । यस अवधिमा प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले हिंसाको आगोमा जलिरहेको यो उत्तरपूर्वी राज्यको एकपटक पनि भ्रमण गरेनन्, जबकि उनले अन्य राज्यमा भने १६२ वटा भ्रमण गरेका थिए ।  

यस अवधिमा मोदीले विदेशमा १४ वटा औपचारिक भ्रमण पनि गरे । मणिपुर हिंसाका कारण २३० जनाको मृत्यु भइसकेको छ भने ६० हजारभन्दा बढी घरबारविहीन भए । राज्यमा भारतीय जनता पार्टी (भाजपा) सरकार छ र हिंसाका बाबजुद पनि मुख्यमन्त्री एन. वीरेन सिंह आफ्नो पदमा कायम छन् र उनी वा अन्य कुनै मन्त्रीलाई कारबाही गरिएको छैन।

मणिपुरमा प्रधानमन्त्रीको अनुपस्थितिमा विपक्षीहरूले सधैं प्रश्न उठाउँदै आएका छन्। जब मणिपुर हिंसाको चपेटामा परेको थियो, कांग्रेस नेता राहुल गान्धीले राज्यको भ्रमण गरेका थिए। पछि उनले मणिपुरबाटै ‘भारत जोडो न्याय यात्रा’ पनि सुरु गरे।

बीबीसी हिन्दीले  संकलन गरेको तथ्याङ्कले मे २०२३ र अप्रिल २०२४ को बीचमा प्रधानमन्त्री मोदीले राजस्थानको अधिकतम दुई दर्जन भ्रमण गरेको देखाउँछ। यसै क्रममा उनले २२ पटक मध्यप्रदेशको भ्रमण गरेका थिए । गत वर्ष नोभेम्बरमा दुवै राज्यमा विधानसभा चुनाव भएको थियो र प्रधानमन्त्री मोदीले त्यहाँ बीजेपीको लागि व्यापक प्रचार गरे।

मणिपुरमा हिंसा सुरु हुँदा प्रधानमन्त्री मोदी कर्नाटक विधानसभा चुनावको प्रचारमा व्यस्त थिए। बीबीसीको तथ्यांकअनुसार उनले पछिल्लो एक वर्षमा आठ पटक कर्नाटकको भ्रमण गरेका थिए। यस अवधिमा उनले आफ्नो गृह राज्य गुजरात १० पटक र लोकसभामा सबैभन्दा बढी सिट प्राप्त गर्ने राज्य उत्तर प्रदेशको १७ पटक भ्रमण गरे।

यस वर्षको फेब्रुअरी-मार्चमा प्रधानमन्त्री मोदीले पूर्वोत्तर राज्यहरूमध्ये असम, त्रिपुरा र अरुणाचल प्रदेशको भ्रमण गरे तर उनले मणिपुर भ्रमण गरेनन्। उनले आसामको तीनवटा र त्रिपुरा र अरुणाचल प्रदेशको एक–एक भ्रमण गरे।

आधिकारिक रेकर्डका अनुसार प्रधानमन्त्री मोदी ‘डेभलप इन्डिया, डेभलप नर्थ–इस्ट’ कार्यक्रमका लागि मार्च ९ मा अरुणाचल प्रदेशको भ्रमण गरेका थिए ।

गत वर्ष नोभेम्बरमा पाँच राज्यका लागि भएको विधानसभा चुनावका क्रममा प्रधानमन्त्री मोदीले अन्य सबै राज्यहरूमा जोरदार प्रचार गरे तर मिजोरम गएनन्। मिजोरम मणिपुरसँग जोडिएको राज्य हो, जहाँ मणिपुरको हिंसाबाट विस्थापित कुकी समुदायका मानिसहरू ठूलो संख्यामा बसाइँ सरेका थिए।

घरेलु भ्रमण बाहेक, प्रधानमन्त्री मोदीले मे २०२३ देखि १४ वटा अन्तर्राष्ट्रिय भ्रमण पनि गरे। यसै क्रममा उनले युएईमा एउटा हिन्दू मन्दिरको उद्घाटन समारोहमा पनि भाग लिएका थिए ।